درباره واکنش‌هایی که به یک فاجعه هسته‌ای منجر شد، بیشتر بدانید…
در ۲۵آوریل ۱۹۸۶ میلادی مهندسان در واحد هسته‌ای چرنوبیل آزمایشی را آغاز کردند که به یکی از وحشتناک‌ترین فجایع هسته‌ای تاریخ بشر تبدیل شد. یک واحد تولید برق در حدود ۱۳۰ کیلومتری شمال کیف پایتخت اوکراین در سال ۱۹۸۳ میلادی تکمیل شد. سه سال بعد مهندسان آزمایشی انجام دادند تا مدت زمان تولید انرژی در توربین‌ها و در زمان قطع برق را بررسی کنند.
نخستین اشتباه مرگبار از سوی تکنسین‌هایی انجام شد که قرار بود آن روز سیستم‌های ایمنی در واحد را خاموش کنند.
سیستم ایمنی روی اجرای آزمایش تاثیر می‌گذاشت، زیرا کمک می‌کرد واحد تولید برق حتی در شرایط کاهش انرژی نیز کار کند.
فرایند ایجاد همجوشی هسته‌ای به‌وسیله میله‌های کنترل رصد می‌شد که در صورت قرار گرفتن در مرکز رآکتور، نوترون‌ها را جذب می‌شدند و در پی آن روند تولید انرژی کند می‌شد. ایده اصلی آن بود که روند فعالیت تعداد بیشتری از میله‌ها کند شود تا بازده برق واحد کاهش یابد و نتیجه چنین اقدامی بررسی شود.
متاسفانه فعالیت تعداد زیادی از میله‌ها کاهش یابت و میزان برق تولیدی همچنان بالا بود. در مرحله بعد میله‌ها دوباره بالا رفتند تا تولید برق افزایش یابد. در این وضعیت تولید برق حدود ۱۲درصد بود.
با وجود این، به دلیل آن‌که میله‌های بلند شده، بسیار دور فاصله داشتند و این عملیات خیلی سریع انجام شد، به‌طور ناگهانی سطح تولید برق به طرز خطرناکی بالا رفت و رآکتور به‌شدت داغ شد. سیستم خنک‌سازی آب که قدرت تحمل چنین نیازی را نداشت، آب را به بخار تبدیل کرد.
دکمه‌های شرایط اضطراری فشرده شدند و میله‌ها دوباره پایین آمدند اما این روند حتی به واکنش‌های سریع‌تری در مرکز سیستم منجر شد.
در نخستین ساعات ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ میلادی سقف رآکتور منفجر شد و موادرادیواکتیو در اتمسفر منتشر شد.
خاموش کردن آتش ۹ روز طول کشید و انتشار موادرادیو اکتیو پیامدهای سیاسی و سلامتی غیرقابل جبرانی را در پی داشت.
محوطه اطراف چرنوبیل هنوز هم در قرنطینه است.
فروپاشی هسته‌ای
انفجار و ذوب شدن تجهیزات خود یک فاجعه تمام‌عیار بود اما عواقب بدتر آن به شکل انتشار اشعه‌های رادیواکتیویته و مشکلات سلامتی در بخش بزرگی از اروپا نمایان شد.
بلافاصله پس از این رویداد ۳۱نفر جان باختند. ۲۸مورد مرگ نیز در نتیجه مستقیم مسمومیت بامواد رادیواکتیویته داخل و درون محوطه واحد تولید برق اتفاق افتاد.
هرچند بدترین قسمت این فاجعه در شهر چرنوبیل اتفاق افتاد اما اشعه‌های رادیواکتیو حتی تا انگلیس، سوئد و پرتغال نیز ردیابی شده بود.
از سال ۱۹۸۶ میلادی به بعد ابتلا به سرطان تیروئید میان نوجوانان بلاروسی ۱۰برابر شد. این درحالی است که سرطان مذکور در نتیجه استنشاق هوای آلوده به وجود می‌آمد. از سوی دیگر نمونه‌های ابتلا به سرطان تیروئید میان کودکان تا ۱۴ سال نیز افزایش یافت اما این رقم از آن زمان تاکنون کاهش یافته است، زیرا پس از این رویداد نسل‌های جدیدی متولد شدند.
انتشار هوای آلوده روی حیوانات، محصولات کشاورزی و ذخایر آب نیز تاثیر گذاشته بود. تاثیرات آن همچنان تا به امروز قابل مشاهده است. میزان اشعه‌های رادیو اکتیو در چرنوبیل همچنان بالاتر از حد متوسط است.
شمارش معکوس تا فاجعه
وحشتناک‌ترین فاجعه هسته‌ای جهان چگونه اتفاق افتاد.
- سوئیچ‌های ایمنی: سوئیچ‌های ایمنی به‌طور عمدی خاموش شدند تا آزمایش بدون اختلال انجام شود.
- میله‌های کنترل رآکتور پایین آمدند: میله‌های کنترل پایین آورده شدند تا از میزان تولید برق کاسته شود اما باز هم میزان برق تولید شده به سرعت تا حد بی‌سابقه‌ای افزایش یافت.
- میله‌های کنترل بالا برده شدند: برای آن‌که دوباره واحد برق فعال شود، میله‌های کنترل دوباره بالا آورده شدند و در نتیجه تولید برق به شدت افزایش یافت.
- داغ شدن آب: سیستم خنک‌سازی آب به‌شدت داغ شد و در نتیجه آب به بخار تبدیل شد و نتوانست رآکتور را خنک کند.
- وضعیت اضطراری: فشار دکمه وضعیت اضطراری دوباره سبب شد میله‌های کنترل پایین‌آورده شوند اما آن‌ها مقدار آب باقیمانده در رآکتور را جابه‌جا کردند.
- افزایش تولید برق: سطح تولید برق سیستم ۱۰۰ برابر بیشتر از حد نرمال بود. پلت‌های سوخت اورانیوم نیز به سیستم آسیب زدند.
- انفجار: رآکتور نمی‌توانست فشار را تحمل کند و چند دقیقه بعد منفجر شد و سقف رآکتور نیز از بین رفت.
- نشت موادرادیواکتیو: اشعه‌های موادرادیواکتیویته دراتمسفر منتشر و همراه باد در قاره اروپا گسترده شد.
- پاک‌سازی: بالگردها برای خاموش کردن آتش رآکتورهای هسته‌ای و محدود کردن انتشار مواد رادیواکتیویته به کار گرفته شدند.
- تابوت سنگ آهکی: یک پوسته سیمانی به‌طور موقت ساخته شد و روی واحد هسته‌ای قرار داده شد تا انتشار مواد رادیواکتیو از چرنوبیل را محدود کند.
چرنوبیل عامل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی
میخائیل گورباچف، رهبر وقت اتحاد جماهیر شوروی ادعا می‌کرد این حادثه عامل مهمی در فروپاشی این اتحادیه بوده است.
واکنش دولت به این فاجعه، مخفی کردن آن تا حد ممکن بود و تقریبا هیچ بیانیه رسمی درباره آن صادر نشد و ساکنان مناطق نزدیک نیز هیچ‌گونه هشداری درباره احتمال مسمومیت با موادرادیواکتیویته دریافت نکردند. گذر یک ابر موادرادیواکتیویته از آسمان سوئد توجه جهان را به این رویداد جلب کرد.
شهروندان خشمگین که هیچ‌گونه اطلاعات و حمایتی در این خصوص دریافت نکرده بودند، علیه سیستم سیاسی وقت اعتراض کردند. این درحالی بود که گورباچف وعده یک عصر جدید از شفافیت را به مردم داده بود.
عموم مردم اعتماد خود را به دولت اتحاد جماهیر شوروی از دست دادند. پنج سال بعد اتحادیه جماهیر شوروی فروپاشی شد و گورباچف گفت: «شاید فاجعه هسته‌ای چرنوبیل… دلیل اصلی این فروپاشی بود.»
تاثیر انفجار چرنوبیل:
چه تعداد افراد به‌طور مستقیم تحت‌تاثیر این فاجعه قرار گرفتند:
۵۵ هزار نفر
۴/۶ درصد در نتیجه انتشار موادرادیواکتیویته فوت کردند
۱۵۰ هزار نفر
۴/۱۷درصد دچار معلولیت شدند
۶۵۵ هزار نفر
۲/۷۶درصد تحت‌نظارت‌های پزشکی قرار گرفتند
نظرات ۰